Vitamin B3 veya
niacin, normal çalışması için vücudumuzun ihtiyaç duyduğu temel besinlerden
biridir. Sağlık yararlarından bazıları ruh sağlığını iyileştirmek, kalp
hastalıkları riskini azaltmak, diyabet tedavisi ve kötü kolesterolü
azaltmaktır. Bu yüzden günlük beslenmenize B3 vitamini yiyeceklerini dahil
etmek kesinlikle gereklidir.
B3 Vitamini Nedir?
Suda çözünen vitaminlerden biri
olan niasin, vücutta büyük miktarlarda depolanmaz. Bu vitaminin fazla miktarları
idrarla atılır. Vitamin B3 diğer ismiyle Niasin “nicotinic acid
vitaminin” kısaltılmış halidir. Bununla birlikte, nikotinik asit B3 vitamininin
tek şekli değildir. Diğer formlar nikotinamid, inositol heksanikotinat ve
ilgili türevleri içerir. Hepsinin vücutta farklı kullanımları bulunmaktadır.
Vitamin B3 Faydaları Nelerdir?
Tüm B vitaminleri gibi, Vitamin
B3 de karbonhidratları, yağları ve proteinleri parçalamada ve bunları
enerjiye dönüştürmede yardımcı olur. Diğer bir B3 vitamini işlevi vücudunuzdaki
kolesterol seviyelerinin düzenlenmesidir. Sadece kötü kolesterolü düşürmekle
kalmaz, aynı zamanda iyi kolesterolü de arttırır. Bu nedenle, niasin kalp
hastalığı riskini azaltabilir. Kolesterol yönetimine ek olarak, B3 vitamini
trigliserit seviyesini azaltabilir.
Ayrıca, Vitamin B3 zihinsel
sağlığın anahtarıdır. Depresyon ve anksiyete gibi bazı duygudurum
bozukluklarını tedavi edebilir. Dahası, bazı şizofreni türlerini tedavi etmek
için kullanılır. Niasinin, Alzheimer hastalığının önlenmesindeki rolünü
inceleyen çok sayıda çalışma bile vardır.
B3 Vitamini aynı zamanda
cildimizin güneşten zarar görmesini ve bazı cilt kanseri türlerini önler.
Niasinin olumlu etkilerini gösteren melanom dışı cilt kanserleri ile ilgili çok
sayıda çalışma vardır.
Vitamin B3 Kaynakları
Birçok gıda Vitamin B3 içerir.
Hem hayvansal hem de bitki bazlı besinler güçlü niasin kaynaklarıdır. Bu besin,
tahıl gevrekleri ve bebek mamaları gibi bazı yiyecek türlerine de eklenir. Ek
olarak, triptofan bakımından zengin yiyecekler, B3 vitamini açısından büyük
kaynak olarak kabul edilir, çünkü bu bileşik, niasinin aktif formu olan NAD’ye
(nikotinamid adenin dinükleotidi) dönüştürülebilir. Sağlıklı bir beslenme
planını takip etmek için, hangi gıdaların B3 vitaminine sahip olduğunu bilmek önemlidir,
bu yüzden bu temel besin maddesinin bazı harika kaynaklarının bir listesi.
Sığır Ciğeri
Sığır ciğeri özellikle Vitamin
B3 bakımından zengindir. Bu etin 85gr’ı, günlük değerinizin %75’ini sağlar.
Öte yandan, 85gr’lık öğütülmüş bir porsiyon yağsız sığır eti günlük alımın %
29’unu sağlamaktadır.
Tavuk
Tavuk gibi diğer kümes
hayvanları da harika B3 vitamini kaynaklarıdır. 85gr ızgara tavuk göğsü size
önerilen günlük Vitamin B3 alımının %52’sini sunar.
Hindi
Benzer şekilde, 85gr’lık
kavrulmuş hindi göğsü servisinde günlük Vitamin B3değerinizin %50’si
bulunmaktadır.
Kızıl Somon
Bu düşük civalı balıklar B3
vitamini bakımından zengindir. Pişmiş kırmızı somon balığı günlük alınması
gereken miktarın %43’ünü sağlar. Ek olarak, zihinsel sağlığın iyileştirilmesi
ve belirli kanser türlerinin önlenmesi gibi çok çeşitli sağlık yararları olan
omega-3 yağ asitleri bakımından zengindir.
Ton Balığı
Tıpkı kırmızı somon gibi, ton
balığı da mükemmel bir Vitamin B3 kaynağıdır. 85gr drene edilmiş
konserve ton balığı günlük B3 vitamini değerinizin %43’ünü sağlamaktadır.
Ayrıca selenyum, B6 vitamini ve B12 vitamini gibi diğer önemli besinler
açısından da zengindir.
Diğer Vitamin B3 Kaynakları:
- Esmer pirinç
- Tam buğday ekmeği
- Yer fıstığı
- Ay çekirdeği
- Patates
- Mercimek
- Yeşil bezelye
- Olgunlaşmamış soya fasülyesi
- Brokoli
- Çeri domatesler
- Muz
- Kuru üzüm
- Avokado
- Mango
- nektarin
Günlük alım önerileri
Niasin için önerilen diyet
takviyeleri (RDA) yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişir. Bunlar, bir Vitamin
B3 eşdeğeri, vücuttaki niasine dönüştürülen 1 mg niasin veya 60 mg
amino asit triptofan’a eşit olduğu mg niasin eşdeğerleri (NE) cinsinden ifade
edilir.
Niasin alımınızın dengeli bir
diyet veya B3 vitamini tabletlerine dayanıp dayanmadığına bakılmaksızın, bu
önemli besin için önerilen diyet bilgileri aşağıdaki gibidir:
- Doğumdan 6 aya kadar- 2mg
- 7-12 ay arası- 4mg NE
- 1 ila 3 yıl- 6mg NE
- 4 ila 8 yıl- 8mg NE
- 9- 13 yaş arası- 12mg NE
- 14+ yıl- 16 mg NE (erkek) ve 14 mg NE (bayan)
Bununla birlikte, kadınların
hamilelik ve emzirme döneminde daha fazla B3 vitaminine ihtiyacı vardır. Günlük
alımlarını hamileyken 18 mg NE’ye, emzirirken 17 mg NE’ye çıkarmalıdırlar.
B3 Vitamini Eksikliği Belirtileri
Vitamin B3 eksikliğinin
belirtileri, doğası gereği hem fiziksel hem de zihinsel olabilir. Bazıları cilt
problemleri, baş ağrısı, yorgunluk, ishal, depresyon, hafıza kaybı ve zihinsel
karışıklıktır. Bu besin eksikliği, çoğunlukla yetersiz beslenme nedeniyle
genellikle yoksulluk ile ilgilidir.
Ağır B3 vitamini eksikliği, pellagra
adı verilen bir hastalığa yol açar. Bu durumun semptomları güneş ışığına maruz
kalan cilt üzerinde pigmentli bir döküntü, parlak kırmızı bir dil ve kabızlık,
ishal veya kusma gibi sindirim sistemi ile ilgili problemleri içerir. Pellagra
ayrıca, depresyon, hafıza kaybı ve halüsinasyonlar dahil olmak üzere nörolojik
sorunlara neden olabilir. Düzgün tedavi edilmezse ölüme bile yol açabilir.
Kimler B3 Vitamini Takviyesi Almalı?
Sağlıklı ve dengeli bir diyet
izlemeyen insanlar niasin eksikliğinden muzdarip olabilir. Bu genellikle
yoksulluk içinde yaşayan insanları etkiler, ancak yetersiz düzeyde Vitamin
B3, aşırı alkol kullanımı, AIDS veya enflamatuar barsak
hastalıklarından da kaynaklanabilir. Ek olarak, diğer besin maddelerinin
yetersiz alımına sahip kişilerde, triptofanın niasine dönüşümü ile ilgili
sorunlar olabilir.
Niacin takviyeleri ayrıca
Hartnup hastalığı ve karsinoid sendromu gibi ciddi tıbbi durumları olan
insanlara da önerilmektedir. Hartnup hastalığı, triptofanın emilimini olumsuz
yönde etkiler ve idrarla atılımını arttırır. Öte yandan, karsinoid sendromlu
kişilerin, niasine dönüştürülmek yerine serotonine okside olduğu için triptofan
eksikliği ile ilgili bir problemi vardır.
B3 Vitamini Yan Etkileri
Vitamin B3 bakımından
zengin yiyecekler tüketmek normalde herhangi bir olumsuz etkiye neden olamaz.
Bununla birlikte, nikotinik asit veya nikotinamid şeklinde yüksek doz B3
vitamini desteği sağlığınız üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
Nikotinik asidin ortak bir yan
etkisi, kan damarı genişlemesine yol açabilir. Kızarmanın yanı sıra, insanlar
genellikle kaşıntı, karıncalanma ve yanma hissederler. Bazen baş ağrısı, baş
dönmesi ve düşük tansiyon gibi başka yan etkiler de olabilir.
Gerçekten yüksek dozda
nikotinik asit (1.000-3.000 mg/gün) daha ciddi olumsuz etkilere neden olabilir.
Hipotansiyon, insülin direnci, bulantı, mide ekşimesi, karın ağrısı ve görme
bozukluğunu içerir. Uzun süre boyunca yüksek dozda nikotinik asit alan
kişilerde karaciğer enzimleri, hepatit seviyelerinde artış veya akut karaciğer
yetmezliği yaşanabilir.
Nikotinamid, nikotinik asitten
daha az toksiktir. Günlük 3,000 mg dozaj bulantı, kusma ve karaciğer
toksisitesi belirtilerine neden olabilir.
FNB, tamamlayıcı niasin için
Tolere Edilebilir Üst Alım Seviyeleri tanımlamıştır. Bu değerler, tıbbi
nedenlerden dolayı niasin takviyesi almayan sağlıklı bireyler için geçerlidir.
The post Vitamin B3 Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? appeared first on Bakımlı Kadın.